“โรคสมองเสื่อม” พิชิตได้ด้วย 5 วิธีง่ายๆ
โรคสมองเสื่อม (Dementia) ถือว่าเป็นโรคที่สร้างปัญหาและส่งผลกระทบต่อการใช้ชีิวตประจำวันเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะภาวะสมองเสื่อมที่เกิดขึ้นในผู้สูงอายุ
แต่อาการหลงลืมบางสิ่งบางอย่างเพียงเล็กน้อย ถือว่าเป็นเรื่องปกติที่สามารถเกิดขึ้นได้ในคนอายุมาก แต่อาหารหลงลืมแบบสนิท ไม่สามารถจดจำหรือเรียนรู้สิ่งใหม่ได้เลยนั้น ถือว่าเป็นเรื่องผิดปกติ และมีความเสี่ยงที่จะเป็น “โรคสมองเสื่อม”
ถึงแม้ว่าอายุมากขึ้นจะทำให้ความสามารถของสมองลดลง โดยเฉพาะเมื่ออายุ 60 ปีขึ้นไป มีผลวิจัยบอกว่าการทำงานของสมองจะลดลง 10-20% เมื่อเทียบกับวัยผู้ใหญ่
ทั้งนี้เราต้องแยกแยะให้ออกระหว่างอาการที่บ่งบอกถึงภาวะสมองเสื่อมกับอาการหลงลืมบ้างเล็กน้อยซึ่งเป็นเรื่องปกติ โดยความสามารถที่ลดลงตายวัยของผู้สูงอายุ ได้แก่
- ความเร็วในการคิด
โดยจะคิดได้ช้ากว่าเดิม แม้จะยังคงคิดได้อยู่แต่จะใช้เวลานานขึ้น
- ความจำและการเรียนรู้
เช่นเดียวกับความเร็วในการคิด โดยอาจจะใช้เวลาในการจำและการเรียนรู้สิ่งใหม่ๆมากขึ้น แต่ก็ยังคงสามารถจำและเรียนรู้สิ่งต่างๆได้อยู่
ถึงแม้อายุจะมากขึ้นเพียงใด แต่ความสามารถของสมองที่ยังคงสภาพคงที่ ไม่ด้อยประสิทธิภาพลงไป ก็คือ
- การพูดและการใช้ภาษา โดยความสามารถด้านนี้ของผู้มีอายุมากยังคงเดิม ไม่ได้เสื่อมถอยลงตามวัย
- สมาธิและการจดจ่อกับสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ซึ่งยังคงมีอยู่และทำได้ดีพอๆกับในตอนที่อยู่ในวัยผู้ใหญ่
- ความรู้ ความสามารถด้านนี้ถือว่าดีกว่าวัยผู้ใหญ่ เนื่องจากผ่านประสบการณ์และการเรียนรู้มานานกว่า
- การวาดรูป ทิศทางและการกะระยะ โดยคนแก่สามารถทำได้ดีเป็นปกติ แต่หากเกิดอาการหลงลืม จำทางกลับบ้านไม่ได้ ทั้งๆที่เป็นเส้นทางเดิมๆและคุ้นเคย ก็จะเป็นที่สังเกตได้ว่าเกิดความผิดปกติในด้านความจำ ซึ่งอาจมีความเป็นไปได้ว่าอาจเป็น “โรคสมองเสื่อม”
นอกจากเรื่องของอายุที่มากขึ้นจะส่งผลต่อความเสื่อมของสมองแล้ว ยังมีสิ่งที่ส่งผลให้สมองทำงานแย่ลง ได้แก่
- การมีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง เป็นต้น
- อ้วนและมีภาวะน้ำหนักเกินมากๆ
- สูบบุหรี่บ่อย
- เป็นโรคซึมเศร้าเรื้อรัง
ซึ่งปัจจัยพวกนี้ส่งผลต่อการทำงานของสมองให้เสื่อมลงในระยะยาวได้ และอีกหนึ่งงานวิจัยที่บ่งบอกว่า การหยุดหายใจในขณะนอนหลับ จะสัมพันธ์กับอาการความจำเสื่อม ซึ่งอาการหยุดหายใจในระหว่างนอนหลับนี้ มักเกิดขึ้นในคนที่มีภาวะอ้วนเกินมาตรฐานมากๆ โดยจะนำมาซึ่งอาการเริ่มแรกของ “โรคความจำเสื่อม” หรือ โรคอัลไซเมอร์ ได้
จึงเป็นเรื่องสำคัญมากสำหรับคนที่มีภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ ควรทำการรักษาภาวะดังกล่าว เพราะนอกจากจะทำให้เกิดอาการความจำเสื่อมแล้ว ยังทำให้เกิดโรคความดันโลหิตสูงและสมองขาดเลือดเฉียบพลัน(ส่งผลให้เป็นอัมพฤกษ์อัมพาตได้)
ดังนั้นเพื่อเป็นการลดปัจจัยเสี่ยงต่อการเป็นโรคสมองเสื่อม เราควรป้องกันและปฏิบัติตนดังนี้
- กินอาหารที่พวกผักเป็นประจำ
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- มีงานอดิเรกทำ
- ศึกษาหาความรู้อยู่เสมอ
- ฝึกสมองหรือใช้สมองเป็นประจำ
ซึ่งสิ่งที่สำคัญมากสำหรับผู้สูงอายุคือ การพยายามหาอะไรทำอยู่เสมอ ไม่ปล่อยตัวให้อยู่ว่างเฉยๆ โดยสิ่งที่ช่วยได้คือ การมีงานอดิเรกทำ และเลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ ลดของมันและหวาน ตรวจสุขภาพเป็นประจำ เพียงเท่านี้อายุก็เป็นเพียงแค่ตัวเลข
เมื่อสมองเป็นอวัยวะที่สำคัญมากสำหรับการดำรงชีวิตของเรา จึงควรดูแลและบำรุงให้สมองยังคงทำงานได้ดีและมีประสิทธิภาพตราบเท่าที่เรายังคงหายใจ
บทความแนะนำ
