โลหิตจาง ปวดหลัง อย่าเพิ่งวางใจ
ถ้าพูดถึง มะเร็งเม็ดเลือดขาว คนทั่วไปมักจะนึกถึงมะเร็งเม็ดเลือดขาวเฉียบพลัน (acute leukemia) หรือมะเร็งเม็ดเลือดขาวเรื้อรัง (chronic leukemia)
แต่ในทางการแพทย์มะเร็งเม็ดเลือดขาวนั้นมีมากกว่าที่คนทั่วไปรู้จักกันเยอะ แถมมีรายละเอียดของโรคค่อนข้างมาก.. แต่มีมะเร็งเม็ดเลือดขาวอีกชนิดนึงที่ควรรู้จักเนื่องจากมีสถิติเป็นอันดับ 3 ของกลุ่มมะเร็งเม็ดเลือดขาวทั้งหมดที่พบในคนไทย
นั่นคือ มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัลติเพิล มัยอีโลมา(Multiple myeloma)ไม่มีชื่อภาษาไทยให้เรียกครับคงต้องเรียกแบบทับศัพท์กันไปแบบนี้ มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดนี้มีลักษณะพิเศษเฉพาะหลายอย่างที่ไม่เหมือนกับมะเร็งเม็ดเลือดขาวอื่นๆ อีกทั้งแพทย์เองก็ยังไม่รู้สาเหตุของโรคนี้อีกด้วย
myeloma เป็นมะเร็งเลือดรูปแบบนึงที่ไม่ค่อยมีคนรู้จัก มันเกิดจากความผิดปกติในการแบ่งตัวของพลาสมาเซลล์ซึ่งมีต้นต้นกำเนิดจากไขกระดูก
ปกติพลาสมาเซลล์จะทำหน้าที่สร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย แต่คนที่ป่วยเป็นโรคนี้ พลาสม่าเซลล์จะถูกเปลี่ยนให้เป็นเซลล์มะเร็งและไม่สามารถสร้างภูมิคุ้มกันได้ตามปกติ แต่จะสร้างเอ็มโปรตีนขึ้นมาพร้อมกับหลั่งสารเคมีที่ผิดปกติออกมาสู่ร่างกาย
ซึ่งจะทำให้เกิดความผิดปกติต่อไขกระดูก ตลอดจนอวัยวะอื่นๆ ของร่างกายด้วย โดยทั่วไปแล้วคนที่เป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวมัลติเพิล มัยอีโลมานี้มักจะมาพบแพทย์ด้วยอาการที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวเลยทีเดียวก็ว่าได้คือ
จะมีอาการปวดหลัง ปวดกระดูก ร่วมกับ โลหิตจาง ในคนสูงอายุถ้ามีอาการเข้าข่ายแบบนี้ก็คงต้องระวังให้ดี ควรตรวจเช็คอย่างละเอียดโดยแพทย์ เพราะหากละเลยไปอาจทำให้โรคเข้าสู่ระยะลุกลามมาก ซึ่งการรักษาอาจทำได้ไม่ดีเท่าที่ควรและอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนขึ้นได้
อาการที่เป็นเอกลักษณ์
โรคนี้มีอาการแสดงได้หลายอย่างเช่น มีอาการปวดหลัง ปวดกระดูก ซึ่งเกิดจากกระดูกมีรูพรุนไปหมด เนี่องจากเซลล์มะเร็งปล่อยสารบางชนิดออกมาทำให้แคลเซียมละลายออกมาจากเนื้อกระดูกจนเกิดเป็นรูพรุนขึ้น
ซึ่งโดยทั่วไปมักจะเกิดกับกระดูกส่วนที่มีลักษณะแบนๆอย่างเช่น กระดูกกะโหลกศีรษะ กระดูกเชิงกราน กระดูกขา.. ทำให้กระดูกหักง่าย บางคนแค่พลิกตัวนิดเดียวแต่กระดูกซี่โครงก็หักแล้ว
บ่อยครั้งที่พบว่ามีอาการเจ็บปวดภายหลังจากไปให้หมอนวดมา พอไปเอกซเรย์ก็เจอกระดูกหัก ตรวจไปตรวจมาพบว่าเป็นโรคนี้ก็มีบ่อยครับ
เมื่อมีการละลายของแคลเซียมออกมาจากกระดูกจึงทำให้มีปริมาณแคลเซียมในเลือดสูง ภาวะที่ตามมาคือ อาจมีอาการซึม ไม่โต้ตอบ ท้องผูก ปัสสาวะออกน้อย
คนที่เป็นโรคนี้จะมีปริมาณโปรตีนในเลือดสูงมากผิดปกติด้วย ภาษาหมอเรียกว่า “โกลบูลิน” เมื่อมีโปรตีนในเลือดสูงขึ้นสิ่งที่เกิดตามมาก็คือ เลือดจะมีความหนืดมากขึ้น จึงทำให้เกิดอาการหลายอย่าง เช่น
อาการทางสมอง อาจมีอาการมึนงงจากเลือดที่ไปเลี้ยงสมองไม่ดี หรืออาจเกิดเส้นเลือดอุดตันได้หากเลือดหนืดมากๆเข้า
บางคนอาจไปพบแพทย์เนื่องจากปัญหาเรื่องไต คือ เกิดภาวะไตวายขึ้น เนื่องจากสาเหตุหลักสองประการคือโปรตีนผิดปกติที่เซลล์มะเร็งสร้างขึ้นไปมีพิษต่อไต และปริมาณของแคลเซียมที่สูงขึ้นในเลือดก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งเช่นกัน
บางคนอาจจะมีลิ้นโตคับปากเนื่องจากโปรตีนที่ผิดปกติไปสะสมอยู่ที่บริเวณลิ้น ทำให้พูดไม่สะดวก รับประทานอาหารไม่สะดวก บางคนอาจมีจ้ำเลือดสีคล้ำๆ ขึ้นตามตัว แขน ขา เพราะโปรตีนที่ผิดปกติไปจับกับสารที่ช่วยในการแข็งตัวของเลือด ทำให้เกิดภาวะเลือดออกผิดปกติได้
นอกจากนี้บางคนอาจมาด้วยอาการปวดเมื่อยตามเนื้อตัวโดยไม่รู้สาเหตุ ไปหาหมอมาหลายสาขาก็หาสาเหตุไม่พบ หรือบางคนมาแผนกกระดูกด้วยเรื่องปัญหากระดูกหัก
จะเห็นว่าโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดนี้เป็นโรคที่แพทย์ให้การวินิจฉัยค่อนข้างยาก มีอาการทางเทคนิคที่หลากหลาย การตรวจไม่ตรงจุดอาจทำให้วินิจฉัยโรคล่าช้าไปได้
เมื่อเป็นแล้วมีแนวทางการรักษาอย่างไร?
การรักษามีหลายวิธีครับ โดยทั่วไปมักจะเริ่มต้นด้วยการให้ยาเคมีบำบัดเพื่อควบคุมโรคให้ได้ก่อน เคมีบำบัดที่ให้ส่วนใหญ่มีผลข้างเคียงไม่มากนัก แต่หากจะให้อาการดีขึ้นไปอีกอาจต้องทำการปลูกถ่ายไขกระดูก
ซึ่งในบางกรณีต้องทำถึงสองครั้งหากผลการรักษายังไม่เป็นที่น่าพอใจ อย่างไรก็ตามในคนสูงอายุหรือสภาพร่างกายไม่แข็งแรงพออาจจะให้ยาเพียงเพื่อควบคุมไม่ให้ลุกลามก่อน เพื่อให้สามารถดำเนินชีวิตได้ใกล้เคียงกับปกติ
นอกจากนี้ในบางคนหากมีอาการปวดกระดูกมาก หรือมีก้อนของเนื้อร้ายเกิดขึ้นในตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่งของร่างกายก็อาจต้องใช้การฉายรังสีเข้าช่วยอีกทาง หลายคนอาจกังวลกับคำว่า “มะเร็ง” และ “ยาเคมีบำบัด” แน่นอนว่าต้องยอมรับต้องทำใจกันซักนึงเมื่อโรคร้ายมาเยือน
แต่เมื่อชะตาถูกลิขิตเช่นนี้ก็จำเป็นต้องรับการรักษาเพื่อให้มีคุณภาพชีวิตดีที่สุด ซึ่งในปัจจุบันมียาใหม่ๆที่ใช้รักษาโรคนี้ได้แล้วผลข้างเคียงไม่มากนัก ผลการรักษาดีพอสมควร จะใช้กรณีที่ดื้อต่อยาที่ให้กันทั่วไปเช่น โบติโซมิบ (Botezomib),ทัลลิโดมายด์(Thalidomide)
แต่ยาพวกนี้ส่วนใหญ่แล้วราคาค่อนข้างสูงมาก ใช้แล้วโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวอาจจะดีขึ้นแต่โรคทรัพย์จางอาจจะตามมาได้.. หรือหากมีอาการของโรคแทรกซ้อนทางกระดูกเช่น ปวดกระดูกหรือกระดูกหัก
ซึ่งพบได้บ่อยในคนที่เป็นโรคนี้ ก็อาจต้องให้การรักษาด้วยยาที่มีทั้งยาฉีดร่วมกับยากินเช่น ไพรม์มิโดรเนท, โซเล็นโดรเนท
อาการที่ควรมาพบแพทย์เพื่อตรวจ
- ซีดอ่อนเพลีย เลือดออกผิดปกติ
- ปวดกระดูก กระดูกหักโดยไม่มีสาเหตุที่เหมาะสม
- อาการของแคลเซียมในเลือดสูง ได้แก่ ซึม สับสน ท้องผูก ปัสสาวะบ่อย
- น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัลติเพิล มัยอีโลมานี้มีอาการคล้ายๆและเข้าข่ายโรคอื่นๆมากมาย ไม่ว่าจะเป็นโรคโลหิตจาง โรคข้อกระดูก โรคกระดูกพรุน..
ทำให้คนป่วยอาจหลงทางกับการไปพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อรักษา จึงควรต้องตรวจอย่างละเอียดเพื่อค้นหาสาเหตุโรคแท้จริงเช่น ตรวจระดับ Immunoglobin , Bence jones protein
ตรวจไขกระดูก หรือเอ็กซเรย์หลายจุด หรือดูแลป้องกันง่ายๆด้วยเบต้ากลูแคน ,เซซามีน(สารสกัดจากสมุนไพรงาดำ) เป็นต้น
>> ป้องกันบำบัดมะเร็งด้วย Betaglucan <<
>> อันตราย! กระดูกพรุนจนหัก <<
>> พลูคาว บรรเทามะเร็งได้ <<